Jak uczyć dzieci języków obcych?

O tym, jak wielkie zdolności do nauki i rozwoju ma małe dziecko, chyba nie trzeba nikogo przekonywać. W bardzo krótkim okresie czasu, dziecko jest w stanie nauczyć się nie tylko chodzić i mówić, ale także wyrażać swoje myśli, emocje i potrzeby. Można się wręcz pokusić o stwierdzenie, że małe dzieci są zaprogramowane na rozwój. Bardzo często zdarza się jednak, że w pierwszych latach życia rodzice koncentrują całą uwagę na czynnościach opiekuńczych. A tymczasem rozwój malucha to niezwykle dynamiczny proces i nawet bardzo małe dziecko jest w stanie przyswoić ogromną ilość informacji. Warto zatem zapewnić naszym pociechom możliwość uczestnictwa w różnego rodzaju warsztatach rozwojowych czy zajęciach artystycznych, w których poprzez zabawę dzieci rozwijają swoje umiejętności i zdobywają wiedzę. Liczne kluby malucha oraz uniwersytety dzieci zachęcają rodziców bogatą ofertą warsztatów młodego naukowca, klubami odkrywcy, zajęciami gry na instrumentach, warsztatami muzykoterapii oraz całym pakietem zajęć rozwijających kreatywność dziecka oraz umiejętność logicznego myślenia. Jeżeli tylko dziecko wyraża chęć udziału w takich zajęciach, z pewnością warto pomyśleć o wyborze najciekawszej oferty.

Jak zadbać o rozwój dziecka?

Pierwsze lata życia, to także dobry czas na rozpoczęcie nauki języków obcych. Wykorzystując potencjał dziecka do przyswajania ogromnego zasobu słownictwa, nauka języka obcego może przynieść wspaniałe rezultaty. O skuteczności procesu rozwoju w dużym stopniu będzie jednak decydował zdrowy rozsądek rodziców. Aby zapewnić prawidłowy rozwój dziecka, należy zachować umiar w ilości zajęć edukacyjnych, na które posyłamy nasze dzieci. Nie można na siłę przyspieszać rozwoju dziecka, ponieważ możemy osiągnąć efekt przeciwny do zamierzonego.

Od kiedy dziecko może uczyć się języka obcego?

Zastanawiasz się, kiedy jest najlepszy czas na rozpoczęcie nauki języka obcego dla Twojego dziecka? Odpowiedź na to pytanie przynoszą badania naukowców, którzy wskazują, iż ok. 50% zdolności uczenia się rozwija się w naszym mózgu do 4 roku życia. W tym okresie tworzą się w mózgu dziecka główne drogi nerwowe, które w późniejszych latach będą determinowały naszą umiejętność przyswajania wiedzy. Jeżeli chcemy wykorzystać naturalny potencjał dziecka do nauki, możemy spokojnie zacząć naukę języka od najmłodszych lat. Należy pamiętać, że dziecko w pierwszych okresach swojego życia, nie ma nawet świadomości, że uczy się "języka obcego". Jest to dla niego naturalna nauka języka, który służy mu jako podstawowe narzędzie do komunikacji.

Im szybciej maluch zacznie uczyć się języka obcego, tym język ten będzie dla niego bardziej naturalną metodą komunikacji. Rodzice powinni więc stwarzać dziecku warunki do osłuchania się z językiem obcym. I nawet jeżeli nasza pociecha nie wykazuje wielkiego zainteresowania nauką, rodzice mogą w pierwszym okresie życia dziecka "przemycać" do codziennej komunikacji słówka, zwroty dzięki czemu dziecko zapamięta je bez większego wysiłku.

Dlaczego dziecko szybko przyswaja język obcy?

Dziecko jest w stanie niezwykle szybko przyswoić język obcy, ponieważ nauka nie kojarzy się mu z czymś negatywnym. Dla każdego malucha, nauka języka obcego może być fantastyczną zabawą. Dziecko nie czuje skrępowania, gdy popełni błąd, dlatego nieustannie próbuje. Próbuje, powtarza i zapamiętuje. Nie traci czasu na czynności zbędne. Nie szuka wewnętrznej motywacji do nauki. Nie planuje nauki i nie musi się do niej przygotowywać. Dziecko po prostu się uczy. Jego koncentracja na nauce w połączeniu z otwartością na nową wiedzę, ciekawością świata i pozytywnym nastawieniem to gwarancja sukcesu.

Metody nauczania języków obcych dzieci

Szkoły językowe oraz instytucje edukacyjne zachęcają rodziców różnymi technikami nauki języka obcego. Bardzo często już przedszkola wzbogacają swoją ofertę o dodatkowe zajęcia z języka obcego. Pomimo, iż język angielski został wpisany do podstawy programowej szkoły podstawowej, wielu rodziców decyduje się na wysłanie dziecka na dodatkowe zajęcia do szkoły językowej. Zanim poślemy dziecko na zajęcia, wybierzmy odpowiednią metodę nauczania.

1. Metoda Helen Doron - jest to metoda nauki języka obcego stworzona z myślą o dzieciach. Autorka metody wiele lat spędziła na analizowaniu sposobu nauki języka angielskiego przez dzieci. Wykorzystując tę wiedzę, stworzyła metodę nauki, która pomija wykorzystanie języka ojczystego. Cały cykl nauki trwa 9 lat i w tym okresie dzieci w czasie zajęć mają kontakt tylko i wyłącznie z językiem angielskim. Dzięki temu dzieci początkowo uczą się reagować na proste komunikaty w języku obcym, a w późniejszym okresie także pisać i czytać po angielsku. Cały proces nauki jest bardzo naturalny. Jednym z najważniejszych elementów tej metody jest odpowiednio wysoki poziom merytoryczny nauczyciela. W związku z tym, że dziecko uczy się głównie przez naśladownictwo, nauczyciel powinien wykazywać perfekcyjną znajomość języka.
2. Metoda Callana - skoncentrowana jest na rozwoju kompetencji komunikacyjnych ucznia. Stosując metodę Callana zachęcamy dzieci do powtarzania określonych zwrotów. W tej metodzie występuje konieczność opanowania wielu słów i długich zwrotów na pamięć. Autorzy metody Callana tworzyli ją w oparciu o sposób przyswajania słownictwa przez dziecko. Dzieci najczęściej powtarzają usłyszane stwierdzenia i słowa. Gramatyki uczymy się niejako "przy okazji" nauki słownictwa lub dopiero w późniejszym okresie życia, gdy już przyswoimy odpowiednio szeroki zasób słownictwa.
3. Metoda Berlitza - nauka języka obcego skupia się na komunikacji. Lektorzy metody Berlitza to wyłącznie native speakerzy, którzy stale zachęcają swoich uczniów do mówienia. Bardzo ważnym elementem nauki jest aktywne uczestnictwo w zajęciach. Lektorzy starają się stwarzać komfortowe warunki do nauki i zachęcają do komunikacji, nawet gdy uczeń popełnia wiele błędów. Gramatyka nauczana jest dodatkowo, najczęściej w określonym kontekście.
4. Metoda Sita - metodę tę rekomenduje się osobom dorosłym oraz dzieciom od 12 roku życia. Metoda SITA wykorzystuje odpowiedni stan odprężenia organizmu. Uczeń zapamiętuje nowe słownictwo korzystając z nagrań dźwiękowych. W czasie lekcji, uczeń musi wysłuchać 40 minutowe nagranie, siedząc w bezruchu. Dzieci mogą mieć duży problem z usiedzeniem na miejscu i utrzymaniem wysokiego poziomu koncentracji przez taki okres. W związku z tym, że metoda SITA wymaga dostosowania się do określonych procedur nauki, nie jest ona polecana małym dzieciom.
5. Total Physical Response - niezwykle skuteczna metody nauczania małych dzieci, która polega na reagowaniu ciałem. W tej metodzie dziecko pokazuje, w jaki sposób zrozumiało słowa i wyrażenia poprzez ruch i gest. Jest to bardzo naturalna metoda i idealnie sprawdza się w nauczaniu małych dzieci.

Jak uczyć małe dzieci języków obcych?

Zastanawiasz się, w jaki sposób możesz uczyć swoje dziecko języka obcego, tak aby nauka była zabawą, a nie nudnym obowiązkiem? Przekonaj się, że masz wiele narzędzi do nauczania swojego dziecka samodzielnie w domu.

1. Bajki - czytajmy dzieciom bajki w języku obcym. W początkowym okresie wybierajmy te z bardzo dużą ilością obrazków, na podstawie których dziecko będzie w stanie zrozumieć bajkę. Dzięki temu, język obcy będzie mu się kojarzył z czymś miłym. Dobrze wiemy, że dzieci posiadają zdolność bardzo szybkiego zapamiętywania usłyszanych opowieści. Często bywa tak, że nawet gdy dziecko zna na pamięć całą bajkę, nadal oczekuje od rodziców, aby usłyszeć tę historię raz jeszcze do poduszki. Dzięki temu dziecko powtarza sobie wielokrotnie poszczególne słówka i zwroty. Pamiętajmy jednak o jednej bardzo ważnej kwestii - dziecko powinno uczyć się prawidłowego języka obcego. Dlatego, jeżeli akcent rodziców nie jest prawidłowy, wówczas rodzice powinni posiłkować się gotowymi nagraniami. Jeżeli nauczymy dziecka błędów w języku obcym, wówczas będzie ono miało bardzo duże problemy, aby skorygować błędy i nauczyć się poprawnej wersji.
2. Fiszki - niezwykle skuteczna metoda nauki pisowni. Fiszki z obrazkami można zastosować już od najmłodszych lat. Jak dziecko będzie już potrafiło czytać, można wówczas zastosować fiszki z samymi napisami.
3. Piosenki - dzieci uwielbiają śpiewać. Niezależnie od tego, czy nasze dziecko zostało obdarzone pięknym głosem, czy nie, to i tak śpiewanie należy do ulubionych aktywności dzieci. Aby wykorzystać ten potencjał, zachęćmy dzieci do śpiewania w języku obcym.
4. Wierszyki i rymowanki - szybkość, z jaką dzieci potrafią nauczyć się rymowanki na pamięć, bywa zdumiewająca. Możemy wykorzystać tę umiejętność naszego dziecka do nauki języka obcego. Aby dziecko nauczyło się poprawnie danego wierszyka, warto umożliwić dziecku osłuchanie się z wierszykiem, który czytany jest przez lektora (native speakera) w danym języku obcym. A potem nie pozostanie nic innego, jak powtarzać razem z dzieckiem i nauczyć się wierszyka w języku obcym.
5. Angielskie wtorki - jeżeli zależy Ci na zintensyfikowaniu nauki języka obcego, wówczas wprowadź zabawę - dzień z językiem obcym. Wybierz dowolny dzień. Może to być poniedziałek, środa czy piątek, w którym mówimy do siebie tylko w danym języku. Jeżeli rodzice nie mają odpowiednich umiejętności do płynnego mówienia w języku obcym, wówczas zabawa może polegać na wspólnej nauce języka obcego. Dzięki temu język obcy będzie dla dziecka czymś naturalnym - narzędziem do komunikacji w codziennych sytuacjach.
6. Filmy dla dzieci - dzieci uwielbiają oglądanie filmów. Czasami mogłyby oglądać bajki całymi godzinami. O tym, jak wiele daje nauka filmów i bajek w języku obcym, z pewnością przekonał się już niejeden rodzic. Jeżeli początkowo dziecko nie potrafi zrozumieć przekazu, można za pierwszym razem włączyć bajkę w języku polskim, a za drugim razem bajkę w języku obcym. Jeżeli chcemy uczyć starsze dzieci języka obcego, możemy włączyć filmy lub kreskówki w języku obcym z napisami. Ta forma nauki jest niezwykle skuteczna nie tylko dla dzieci. Oglądanie filmów zagranicznych bez lektora poleca się także dorosłym. W zależności od poziomu znajomości języka obcego, możemy wspomóc się napisami (subtitles) w języku obcym.
7. Komunikaty w języku obcym - Aby pokazać, że język oby to praktyczne narzędzie do komunikacji, możemy od czasu do czasu zwracać się do dziecka w języku obcym. Kierując do niego proste komunikaty, dziecko bardzo szybko przyswaja nowe słownictwo. W procesie nauczania pamiętajmy o prawidłowym akcencie. Jeżeli chcemy, aby nasze dziecko w przyszłości posługiwało się pięknym brytyjskim akcentem albo melodyjnym włoskim językiem, wówczas należy od najmłodszych lat uczyć dziecko akcentu. Warto w tej sytuacji posiłkować się nagraniami, e-bookami lub nawet tłumaczem internetowym. Wspólnie z dzieckiem możemy powtarzać słówka wypowiedziane przez native speakera. Jeżeli nie chcemy, żeby nasze dziecko w przyszłości wypowiadało "forgiwmi" i "forgetmi" z wyrazistym akcentem na "r", zadbajmy o to, aby uczyć prawidłowej wymowy od samego początku.

5 ćwiczeń, które możesz wykonać ze swoim dzieckiem

Polecamy 5 prostych ćwiczeń do nauki języka angielskiego. Zadania są proste i nie wymagają długiego przygotowania. Jeżeli nie masz pomysłu w co bawić się w dzieckiem, zagraj w jedną z poniższych zabaw.

Zabawa 1. 'Co znajduje się w domu Johna?'

Oklej wszystkie przedmioty w jednym pokoju karteczkami z angielskimi nazwami. Jeżeli Twoje dziecko potrafi już pisać, możecie wspólnie przygotować karteczki z napisami typu: "table", "computer", "lamp", "wall", itp.

Następnie powiedz dziecku, że przeniesiecie się do mieszkania jego angielskiego rówieśnika - Johna. Zadaniem dziecka będzie opowiedzieć, co znajduje się w mieszkaniu Johna. Zabawę tę możesz rozpocząć opowiadaniem (oczywiście w języku angielskim lub innym języku, którego się uczycie).

Właśnie jesteśmy w domu Johna. Co możemy znaleźć w domu Johna? There is a … / There are...

Zabawę można rozbudowywać o dodatkowe zwroty i wyrażenia, opisując, czego nie ma w mieszkaniu Johna, czego brakuje, jakie przedmioty w mieszkaniu Johna mi się podobają lub co mi się w nim nie podoba.

Zabawa ta pozwala nie tylko nauczyć się wielu praktycznych słówek, ale także określonych konstrukcji gramatycznych. Ogromnym plusem tej zabawy jest to, że nie potrzebuje ona specjalnego przygotowania. Wystarczą jedynie karteczki i mazak do pisania. Raz przygotowane karteczki mogą Wam służyć przez długie miesiące… aż do czasu, kiedy dziecko w pełni opanuje określone słownictwo.

Zabawa 2. 'Naucz mnie...'

Dobrze znana maksyma w branży szkoleniowej brzmi - chcesz się czegoś nauczyć, zacznij tego nauczać. Dzieci bardzo lubią, gdy mogą czegoś nauczyć swoich rodziców. Bardzo chętnie angażują się wtedy w zabawę. Jest to więc dobra okazja, aby wykorzystać ich entuzjazm do nauki języka obcego. Możemy poprosić malucha, żeby został naszym nauczycielem języka angielskiego. Zadbajmy o wszystkie niezbędne akcesoria nauczycielskie - dziennik, tablicę, zeszyt, itp. Powiedzmy dziecku, że ma dla nas przeprowadzić lekcję pt. "Zabawki po angielsku". W zależności od wieku dziecka i od tego, czy potrafi już pisać czy też nie, można odpowiednio urozmaicić zajęcia. Starsze dziecko może zapisywać nazwy po polsku i po angielsku na tablicy. Dodatkowo może wymieniać nazwy poszczególnych zabawek i zachęcać rodzica, by ten powtarzał słówka. Dzięki temu dziecko nie tylko bardzo szybko opanuje nowe słownictwo, ale także przyzwyczai się do formuły nauki w szkole.

Zabawa 3. 'Mój angielski kalendarz'

Jeżeli Twoje dziecko potrafi już pisać i zna liczebniki, możesz poprosić je o przygotowanie swojego własnego kalendarza, oczywiście w języku obcym. Jest to bardzo fajna okazja do ćwiczenia kompetencji pisania. Dziecko może wypisać słownie nie tylko nazwy dni i miesięcy, ale także liczebniki. Taki kalendarz można przygotowywać co miesiąc dla każdego kolejnego miesiąca. Po przygotowaniu kalendarza, możemy on go zawiesić w w widocznym miejscu, np. na lodówce, aby umożliwić wszystkim domownikom korzystanie z niego.

Zabawa 4. 'Where is...'

Kolejną fajną zabawą jest ćwiczenie: "Where is…". Zabawa polega na tym, że zadajemy pytanie w języku angielskim, gdzie jest określony przedmiot. Zadaniem dziecka jest przyniesienie tego przedmiotu i podanie jego nazwy po angielsku i po polsku. Dodatkowo, jeżeli dziecko ma już duży zasób słownictwa, możemy je poprosić o opisanie do czego służy nam ten przedmiot i w jaki sposób z niego korzystamy. Przykładowo możemy poprosić o przyniesienie takich rzeczy jak "pillow", "apple", "fork", "book".

Zabawa 5. 'Wesoła literka'

Bardzo szybka zabawa, w którą możesz bawić się w domu, podczas spaceru albo czekając z dzieckiem na autobus. W ramach zabawy dziecko może zaproponować jedną literką. Waszym zadaniem będzie wymawianie słówek po angielsku na wskazaną literkę. Jeżeli dziecko zna już dobrze język angielski, zaproponujmy trudniejszą zabawę - wymyślanie słówek na literę, na którą kończy się poprzedni wyraz, tak aby utworzyć łańcuszek słówek.

Jeśli chcemy rozbudować zabawę, wówczas możemy dodać konieczność wymyślenia jednego zdania ze słówkiem, które wymyślił poprzedni uczestnik zabawy.

Wtedy zabawa może przybrać następującą formę:

Wesołą literką będzie "S"

• Dziecko - sun
• Mama - sun is shining
• Mama - sweets
• Dziecko - I love sweets.
• Dziecko - sweater
• Mum - This sweater is beautiful…

Domowe metody nauki języka obcego

Decydując się na nauczanie dziecka w domu musimy pamiętać o kilku podstawowych zasadach, które spowodują, że nauka będzie efektywna. Oto najważniejsze zasady nauki:

1. Pochwały - są nieodłącznym elementem nauki języka obcego przez dziecko. Jeżeli chcemy zwiększyć w nim motywację do nauki, zwracajmy uwagę na czynione postępy i pochwalmy go za każdy kolejny sukces językowy. Nie powinniśmy się koncentrować na wytykaniu błędów. W zależności od jego naturalnych predyspozycji, dziecko może bardzo szybko złapać "bakcyla" i samodzielnie motywować się do nauki języków obcych. Może się jednak zdarzyć, że dziecko będzie wolało spędzać czas na grze na instrumentach lub zabawie z lalkami. Wtedy pochwały mogą zachęcić naszą pociechę do tego, aby częściej bawić się językiem obcym.
2. Naturalność - ucząc dziecko języka obcego warto zapewnić jak największą naturalność tego procesu. Nie próbujmy go zniechęcać. Nie mówmy mu, że język angielski jest trudny. To dziecko samo oceni, czy nauka sprawia mu kłopot, czy nie. Może okazać się, że nauka języka obcego sprawi mu więcej frajdy, niż nauka języka polskiego. Nie musimy się jednak obawiać o znajomość języka ojczystego. Wiadomym jest, że dziecko przez kilkanaście kolejnych lat będzie uczyło się języka polskiego w szkole, więc wszelkie braki zostaną z pewnością nadrobione.
3. Nauka przez zabawę - nauka angielskiego to także forma spędzania czasu z dzieckiem. Jeżeli będziesz uczył się języka obcego razem z maluchem, zadbaj, aby ten czas był atrakcyjny i spędzony w miłej atmosferze. Nauka angielskiego może opierać się na spontaniczności i zabawach wymyślonych "na poczekaniu". Jeżeli nie masz pomysłu, w jaką zabawę się pobawić, zaproponuj naukę języka obcego. Będzie to idealne połączenie praktycznego z przyjemnym.
4. Systematyczność - gdy zależy nam, aby dziecko osiągnęło trwałe rezultaty, należy zapewnić regularność nauki. Przyswajanie języka obcego jest procesem wieloletnim, dlatego powinniśmy z góry przewidzieć ciągłość rozwoju. Jeżeli korzystamy z pomocy nauczyciela, upewnijmy się, że zaproponowane metody i narzędzia nauki umożliwiają naszemu dziecku rozwój. Powtarzanie tych samych informacji może zniechęcić go do dalszej nauki.