Gwarki 2016

Program imprezy

• Piątek 9 września
  
  16:00 Tarnogórska Orkiestra Dęta 
  16:45 Chóry Fresco I Dafne 
  17:30 Teatr Tańca KLU
  17:45 Zdobywcy Grand Prix Burmistrza Festiwalu "Tańcząc w Jasnościach": MAMI, MAMI I 
  18:00 Zespoły: TESS, TESS I, TESS UP, mały TESS 
  19:00 Grzegorz Poloczek i Bartos Band 
  20:15 Uroczyste otwarcie Gwarków przez Burmistrza Miasta
  20:30 Enej
• Sobota 10 września
  
  15:00 Clumsy Warlocks
  16:00 Kleszcz
  17:30 Kabaret Smile
  19:00 Beltaine
  20:30 Natalia Kukulska
• Niedziela 11 września
  
  15:00 TG Big Band
  15:45 Krystyna Giżowska
  17:00 Leszcze & Kacper Kuszewski 
  18:30 Natalia Przybysz
  20:30 Varius Manx & Kasia Stankiewicz 
  22:00 Pokaz sztucznych ogni

Inne wydarzenia odbywające się w ramach Gwarków

• Wystawa filatelistyczna
• ART.ERIA.TG - wystawa ceramiki
• Pochód historyczny
• XIX Turniej Brydża Sportowego o Puchar Burmistrza Miasta Tarnowskie Góry
• Festyn Bezalkoholowy "Postaw na Rodzinę"
• Kiermasz Sztuki i Rzemiosła Artystycznego

O GWARKACH

Od 2008 roku Tarnogórskie Centrum Kultury jest współorganizatorem dni miasta "Gwarków". To jedno z największych, cyklicznych wydarzeń kulturalno-historycznych, które od lat przyciąga mieszkańców Górnego Śląska. Nawiązuje do przywileju nadanego miastu w 1599 roku, na mocy którego gród gwarków miał prawo urządzania "zabaw i komedyj" podczas jarmarku w niedzielę po świętym Idzim.

Zgodnie z tradycją

Gwarkami nazywano dawnych górników, którzy wydobywali rudy srebronośne. Według podań, pierwszy kruszec srebra na terenie dzisiejszych Tarnowskich

Gór wyorał około 1490 roku chłop Rybka. Legenda głosi, że wtedy miał się pojawić Skarbnik, który w zamian za opiekę nad gwarkami zażądał od chłopa, aby oddał mu cały pierwszy urobek. Bryłki te Skarbnik schował w różnych zakątkach miasta.

"Gwarki" odbywają się zgodnie ze starymi tradycjami górniczymi ziemi tarnogórskiej, od 1957 roku. Warto wiedzieć, że Tarnowskie Góry są najważniejszym, dla historii górnictwa rud srebronośnych, ośrodkiem w Polsce i w Europie. Wyrobiska zabytkowej kopalni srebra obejmują łącznie 150 km chodników i komór na obszarze około 90 ha, a w szczególności: sztolnie "Fryderyk" i "Szczęść Boże", "Anioł", "Żmija", sztolnię odwadniającą "Czarnego Pstrąga" w obrębie szybów "Ewa" i "Sylwester".

Pomysł zorganizowania imprezy zrodził się podczas pobytu prof. Antoniego Gładysza na święcie Winobrania w Zielonej Górze. Profesor zafascynowany pochodem postanowił podobną imprezę zorganizować w Tarnowskich Górach. Pierwsze "Gwarki" otworzył Gładysz razem z Jerzym Ziętkiem w 1957 roku.

Pochód osobistości

Podczas "Gwarków" organizowanych jest wiele imprez sportowych, kulturalnych oraz rozrywkowych. Wśród gości tej imprezy znajdują się główne sławy polskiej sceny muzycznej i rozrywkowej. Jednak najważniejszym święta miasta jest pochód, stylizowany na modłę średniowiecznych igrców.

W niedzielnym pochodzie, który obrazowo opowiada o historii miasta, tarnogórzanie mogą obejrzeć, króla Jana III Sobieskiego wraz z husarią i jego przepiękną żonę Marysieńkę, Augusta II Mocnego a także Sedlaczka, którego wino cieszyło się wówczas nie mniejszą popularnością niż osławione trunki Fukiera. Kolejną ważną postacią, która pojawia się w pochodzie, jest książę Jan II, który wniósł wielkie zasługi dla rozwoju górnictwa. W historycznym pochodzie uczestniczą również ówczesne władze miejskie z burmistrzem i zacnymi rajcami miejskimi na czele oraz przedstawiciele ówczesnej władzy górniczej, czyli Rady Górniczej i starszyzny w osobach: mistrza górniczego (który w pierwszym okresie pełnił rolę burmistrza a także przewodniczył sądowi), szychmistrzów, hutmanów, olborników i pisarzy.

W orszaku nie brakuje również legendarnego chłopa Rybki, za którym idą zwykle gwarkowie: ciągacze, płóczkarze, rębacze i wykładacze. Legenda mówi, iż w 1490 roku chłop Rybka, podczas orki na terenie Starych Tarnowic, odkrył pod korzeniami drzewa grudkę srebra. To wydarzenie zapoczątkowało rozwój górnictwa rud srebronośnych na ziemiach tarnogórskich. W pochodzie widzimy także Skarbnika, ducha podziemi, który doglądał prac górniczych. Pojawia się też symbolicznie 'Ordunek Górny' - ustawa górnicza z 1528 roku, która mówi o prawach i obowiązkach gwarków. Kolejna sekwencja pochodu przedstawia lata 1533-1534, czyli czas buntu gwarków. Inne wybitne postacie maszerujące w orszaku to: Walenty Roździeński, niemiecki poeta Johann Wolfgang Goethe i Julian Ursyn Niemcewicz.

Część współczesną pochodu stanowią orkiestry dęte, chóry i zespoły folklorystyczne z kraju i z zagranicy, także z miast partnerskich, stowarzyszenia działające w powiecie tarnogórskim, a także grupy hobbystyczne oraz dzieci i młodzież szkolna przebrana we współczesne kostiumy, wg corocznie zmieniającej się tematyki. Trzydniowe święto miasta Tarnowskich Gór wieńczy imponujący pokaz sztucznych ogni.