Dziadek do orzechów

Piotr Czajkowski (1840-1893)

Dziadek do Orzechów - balet- feeria w 2 aktach, 3 obrazach. 

(Щелкунчик,  Casse-Noisette, The Nutcracker)

Libretto: Marius Petipa i Iwan Wsiewołożski wg baśni 'Dziadek do orzechów' E.T.A. Hoffmanna.

Realizatorzy:

• choreografia   Paul Chalmer
• kierownictwo muzyczne   Maciej Figas
• scenografia   Mariusz Napierała
• kostiumy   Agata Uchman
• reżyseria świateł   Jordan Tuinman
• efekty multimedialne     Krystian Drywa
• projekty animacji      Adam Keller
• przygotowanie chóru żeńskiego  -  Henryk Wierzchoń
• przygotowanie chóru dziecięcego   -   Izabela Cywińska-Łomżyńska
• asystent choreografa   Małgorzata Chojnacka
• asystent dyrygenta   Maciej Wierzchoń

Premiera w Operze Nova: 24 października 2015 r.

Czas trwania ok. 2 godziny, w tym jedna przerwa.

W końcowych latach życia Piotra Czajkowskiego,kontrastujące ze sławą,otaczającym go szacunkiem i uznaniem,było narastające przygnębienie artysty. Bez pracy twórczej życie było dla niego niemozliwe. Gdy dyrektorem stołecznych teatrów Petersburga został wykształcony i artystycznie utalentowany Iwan Wsiewołożski, bardzo przychylny kompozytorowi, kierował do niego liczne zamówienia na opery i balety. Na ostatnie osiem lat życia Czajkowskiego przypada powstanie tak wielkich dzieł jak m.in. opery Dama Pikowa, Jolanta oraz balety Śpiąca królewna i Dziadek do orzechów. Francuski przekład baśni E.T.A.Hoffmanna 'Dziadek do orzechów' stał się inspiracją dla Czajkowskiego do skomponowania baletu pod tym samym tytułem do libretta Mariusa Petipy i Iwana Wsiewołożskiego. Rozpoczął pisanie baletu w 1891 r. 23 marca 1892 r. partutura była gotowa.'Dziadek do orzechów' wykonany został po raz pierwszy 6 grudnia 1892 r.w Teatrze Maryjskim , w choreografii Lwa Iwanowa.

'Z punktu widzenia rozwoju gatunku balet 'Dziadek do orzechów' stanowi etap przejściowy między symfoniczną muzyką 'Jeziora łabędziego' i  'Śpiącej królewny' a marionetkowymi widowiskami baletowymi w rodzaju 'Pudełka z zabawkami 'Debussy'ego i 'Pietruszki Strawińskiego'. Arnold Alszwang PWM 1979

Pierwsze powojenne wystawienie polskie 'Dziadka do orzechów' w choreografii Rajmunda Sobiesiaka odbyło się w  Bydgoszczy, 10 kwietnia 1958 r. Było to ważne, wręcz historyczne, wydarzenie w historii bydgoskiego teatru muzycznego :  pierwsze samodzielne,pełnospektaklowe przedstawienie  baletowe Studia Operowego. Następnie na afiszu bydgoskiej Opery balet ten  pojawił się w 1986r.(choreografia Przemysław Śliwa) i grany był-na scenie Teatru Polskiego-kilkanaście lat.

Obecna realizacja w choreografii prawdziwej gwiazdy baletu,wybitnego tancerza i choreografa Paula Chalmera, jest imponująca.